กฎระเบียบทางการค้าขั้นพื้นฐาน...ที่บังคับใช้ต่อการส่งออกสินค้าสิ่งทอและเครื่องนุ่งห่ม

กฎระเบียบทางการค้าขั้นพื้นฐาน...ที่บังคับใช้ต่อการส่งออกสินค้าสิ่งทอและเครื่องนุ่งห่ม

เครื่องนุ่งหุ่มและผลิตภัณฑ์สิ่งทอ เป็นกลุ่มผลิตภัณฑ์ที่เป็นสินค้าอุปโภคและบริโภคที่มีผลกระทบต่อสุขภาพอนามัยโดยตรงต่อประชาชน จึงทำให้ผลิตภัณฑ์ในกลุ่มนี้มีกฎระเบียบทางการค้าที่ค่อนข้างเข้มงวด ประเทศคู่ค้าที่สำคัญของไทย ได้แก่ สหรัฐอเมริกา สหภาพยุโรป ญี่ปุ่น และจีน รวมถึงบางประเทศในกลุ่มอาเซียน เช่น เวียดนาม มาเลเซีย เป็นต้น มีการประกาศกฎระเบียบการค้าบังคับใช้กับกลุ่มสินค้าเครื่องนุ่งหุ่มและผลิตภัณฑ์สิ่งทอทั้งการผลิตในประเทศและการนำเข้า ผู้ผลิตสินค้ากลุ่มเครื่องนุ่งหุ่มและผลิตภัณฑ์สิ่งทอจำเป็นต้องศึกษารายละเอียดและปฏิบัติให้ถูกต้องจึงจะสามารถวางจำหน่ายในประเทศนั้น ๆ ได้

กฎระเบียบการค้าของกลุ่มสินค้าเครื่องนุ่งหุ่มและผลิตภัณฑ์สิ่งทอ ที่มีการบังคับใช้มีดังนี้

1.ฉลากชนิดเส้นใยและอัตราส่วนผสม (Fiber name and fiber composition) สินค้ากลุ่มเครื่องนุ่งหุ่มและผลิตภัณฑ์สิ่งทอจะต้องแสดงฉลากชนิดเส้นใยและอัตราส่วนผสมของเส้นใยของผลิตภัณฑ์ให้ผู้บริโภคทราบ โดยการระบุชื่อของเส้นใยหรือสัญลักษณ์ต่างๆ ตามที่กฎหมายระบุ ไม่สามารถใช้ชื่อทางการค้าได้ บางประเทศ เช่น ญี่ปุ่น ต้องระบุเป็นภาษาญี่ปุ่นด้วย เพื่อให้ประชาชนสามารถอ่านเข้าใจได้

2.ป้ายการดูแลรักษาผลิตภัณฑ์ (Care label) สินค้ากลุ่มเครื่องนุ่งหุ่มและผลิตภัณฑ์สิ่งทอจะต้องแสดงป้ายสัญลักษณ์การซักรีดผลิตภัณฑ์เพื่อการดูแลรักษาที่เหมาะสม ทั้งนี้เพื่อให้ผลิตภัณฑ์มีอายุการใช้งานที่ยาวนานและมีความสวยงามตลอดระยะการใช้งาน ในบางประเทศอาจมีการระบุว่าป้ายเหล่านี้จะต้องติดแน่นบนผลิตภัณฑ์ตลอดอายุการใช้งาน ซึ่งมักจะเห็นเป็นป้ายฉลากเย็บติดกับผลิตภัณฑ์ หรืออาจใช้การสกรีนบนผลิตภัณฑ์โดยตรง เพื่อให้มั่นใจว่าป้ายนี้จะติดบนผลิตภัณฑ์ตลอดอายุการใช้งาน สัญลักษณ์ที่แสดงบนป้ายจะอ้างอิงไปยังมาตรฐานที่แตกต่างกันในแต่ละประเทศ เช่น สหภาพยุโรปจะอ้างอิง มาตรฐาน ISO 3758:2012 ประเทศญี่ปุ่น JIS L 0001:2014 เป็นต้น

3.ป้ายแสดงประเทศผู้ผลิต บางประเทศเช่น สหรัฐอเมริกาจะต้องระบุประเทศผู้ผลิต (Country of origin) เพื่อให้ผู้บริโภคทราบถึงแหล่งผลิตสินค้านี้

4.ความปลอดภัยของผลิตภัณฑ์ในการใช้งาน จะให้ความสำคัญต่อการออกแบบผลิตภัณฑ์ ว่าจะต้องไม่ทำให้เกิดอันตรายต่อผู้ใช้ โดยเฉพาะเด็กอ่อนและเด็ก การเลือกใช้อุปกรณ์ตกแต่งต่างๆ เช่น กระดุม ซิป เชือกผูก ต้องเหมาะสมไม่ก่อให้เกิดอันตรายต่อเด็กอ่อนและเด็กได้ นอกจากนี้ในบางกลุ่มผลิตภัณฑ์ เช่น ชุดนอน เครื่องนอน ผ้าม่าน พรม ผ้าบุเฟอร์นิเจอร์ อาจจะต้องมีสมบัติการหน่วงไฟ เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดการลุกลามอย่างรวดเร็วในกรณีที่เกิดไฟไหม้ขึ้น ประเทศที่มีการบังคับใช้กฎระเบียบนี้ เช่น สหรัฐอเมริกา สหภาพยุโรป เป็นต้น

5.สารอันตรายตกค้าง ในการผลิตผลิตภัณฑ์สิ่งทอมีการใช้สีและสารเคมีมากมาย ทั้งนี้มีงานวิจัยพบว่า สีหรือสารเคมีบางชนิดมีอันตรายต่อผู้ใช้และสิ่งแวดล้อม ทำให้มีกฎระเบียบห้ามใช้สีและสารเคมีอันตรายบางชนิด หรือจำกัดปริมาณของสารอันตรายที่ตกค้างบนผลิตภัณฑ์สิ่งทอ เช่น สีเอโซที่สามารถแตกตัวให้สารแอโรแมติกแอมีนที่เป็นพิษ ก่อให้เกิดมะเร็ง สารฟอร์มาลดีไฮด์ ซึ่งเป็นสารที่ก่อให้เกิดการระคายเคืองและหากได้รับเป็นระยะเวลานาน อาจทำให้เป็นมะเร็งได้ เป็นต้น

กฎระเบียบของกลุ่มสินค้าเครื่องนุ่งห่มและผลิตภัณฑ์สิ่งทอนี้ ในแต่ละประเทศมีข้อปลีกย่อยแตกต่างกัน และอาจมีการปรับเปลี่ยนและเพิ่มเติมได้  โดยเฉพาะกฎระเบียบที่เกี่ยวกับสารอันตรายตกค้าง ที่มักอ้างอิงไปยังกฎระเบียบ REACH ซึ่งกฎระเบียบ REACH จะมีการปรับปรุงรายการสารเคมีที่ได้รับการพิจารณาว่าเป็นสารอันตราย (Candidate List of Substances) ทุก 6 เดือน เพื่อเข้าสู่กระบวนการประกาศเป็นสารเคมีอันตรายที่ต้องเฝ้าระวัง (Substances of Very High Concern) ต่อไป ทำให้มีสารเคมีที่ประกาศห้ามใช้หรือห้ามมีตกค้างบนผลิตภัณฑ์เพิ่มเติมเป็นระยะ ทั้งนี้ผู้ประกอบการควรติดตามข่าวสารเพื่อรับทราบข้อมูลและเตรียมความพร้อมหลีกเลี่ยงการใช้สารเคมีดังกล่าว และหาสารเคมีชนิดอื่นทดแทน

เรียบเรียงโดย : จุฑามาศ โกเมนไทย (ผู้เชี่ยวชาญ_สถาบันพัฒนาอุตสาหกรรมสิ่งทอ)